به گزارش «سراج24» ، طی دو قرن هیجده و نوزده میلادی، زمانی که اروپائیان استعمارگر عملا بر تمامی کشورهای اسلامی سلطه یافته بودند برای ادامه و استمرار سلطه خود فرقه هایی را در جهان اسلام ایجاد کردند تا بدین وسیله بتوانند یکپارچگی و همبستگی مسلمانان جهان را از بین برده ، توان دفاعی آن ها را سرکوب کنند و نگذارند که آنان با استفاده از حقایق و معارف اصیل اسلام ، قدرت اتحاد خود را بشناسند و به مقابله با استعمارگران بپردازند.
برای دستیابی به این هدف سه فرقه انحرافی ، در سه منطقه اسلامی تاسیس شد که عبارت بودند از: وهابیت در حجاز، بهائیت در ایران و قادیانیت در شبه قاره هند. گرچه فرهنگ علوی مردم ایران و همچنین وقوع انقلاب اسلامی توانست ریشه بهائیت را از ایران برکند و قادیانیت نیز نتوانست به اهداف خود در شبه قاره هند دست یابد ، اما وهابیت در حجاز ، باکمک پادشاهی بریتانیا و به رهبری توماس ادوارد لارنس ، رایزن نظامی این کشور در دولت عثمانی ، بر این منطقه سلطه پیدا کرد.
در واقع بریتانیا در این راه گزینه ها و توطئه های متعددی را آزمایش کرد ، هزینه ها و سرمایه های کلانی را صرف کرد تا اینکه جاسوس کهنه کار این کشور در خاورمیانه به تکاپو افتاد و پس از سال ها نفوذ در بین مسلمانان ، در حوزه های علمیه کشورهای اسلامی و عربی مشغول درس شد و در صدد یافتن گزینه ای مناسب بود که استعداد قداست شکنی و ایجاد شکاف در جهان اسلام و اختراع مذهب جدیدی داشته باشد.
در این میان همانگونه که بسیاری از مورخان و وهابی پژوهان معتقدند ، جرقه اصلی ایجاد تشکیلات وهابی گری و رشد اندیشه های ارتجاعی محمد ابن عبد الوهاب در جهان اسلام و ترغیب وی به بسط آنها ، توسط یک جاسوس انگیلسی در امپراتوری عثمانی زده شد و تاکنون نیز امرای وهابی عربستان سعودی پیوسته از پشتیبانی استعمارگران قدیم و جدید برخوردار بوده و هستند.
در سال 1710 میلادی وزارت مستعمرات انگلیس به 9 نفر از افراد کاردان و زیرک ماموریت داد تا برای جاسوسی در دولت‌های اسلامی بروند، از انها فقط پنج نفر به لندن بازگشتند که یکی از انها فرد خبره‌ای به نام «همفر- Hempher» بود.
در این خصوص ، مستر همفر که خود را در میان کشورهای اسلامی با نام محمد معرفی کرده و بسیاری از مسائل و علوم اسلامی و قرآن را فرا گرفته بود در خاطرات خود که ابتدا در یک مجله فرانسوی منتشر شد ، می نویسد: یک روز نزاع و اختلاف بین دو مذهب اسلامی شیعه و سنی را در وزارت مستعمرات انگلیس مطرح کردم و روسای کشورم بسیار از آن خوشحال شدند و مرا مامور کردند تا هرچه زودتر از این اختلاف استفاده کرده و شکاف بین آن ها را دامن بزنم.
وی نقل می کند که در کشورهای اسلامی مرتب در حال تردد بودم تا اینکه با جوانی آشنا شدم به نام محمد بن عبد الوهاب که جوانی سخت مغرور ، متکبر ، عصبی مزاج و نسبت به حکومت عثمانی به شدت بدبین بود.
مستر همفر اینگونه ادامه می دهد که محمد بن عبد الوهاب جوان مغروری بود که خود را مجتهدی به مراتب آگاه تر از امامان چهارگانه اهل سنت همچون ابوحنیفه می دانست و تنها منبع شناخت اسلام را ، کتاب و سنت پیامبر معرفی می کرد. وی برای هیچ یک از مذاهب اهل سنت اصالتی قائل نبود و حتی گاهی دیدگاه های خلفای اولیه را نیز تخطئه و رد می کرد. بدین سان زمینه مناسبی برای ایجاد مکتبی جدید داشت و من هم او را برای این کار بسیار تشویق کرده و مرتب به او می گفتم:من امید بسیاری دارم که روزی اسلام به دست تو تجدید شود ، زیرا تو تنها نجات دهنده ای هستی که امید است اسلام را از این سقوط رهایی بخشی .
همفر می نویسد: در این راستا روزی دروغی که یک خواب بود و من آن را ساخته بودم ، برای وی نقل کردم . به او گفتم من در خواب دیدم که پیامبر(ص) پیشانی ات را بوسید و گفت: تو همنام و وارث علم و جانشین من در دین هستی! ولی تو از آشکار ساختن عقاید خود اظهار ترس کردی. پیامبر فرمود:نترس!
به گزارش «سراج24»، دیدگاهای مختلفی در تحلیل جریان وهابیت وجود دارد ، برخی با استناد به کتاب هایی همچون خاطرات مستر همفر و یا تاریخ آل سعود ، وهابیت را تماما دست پرورده ی انگلیس یا صهیونیسم دانسته و مورد حمایت آن ها می دانند و برخی هم ممکن است جنبش وهابیت را یک جریان اصیل اصلاح طلب دینی با انگیزه های مذهبی و تاثیرات مثبت بدانند. اما برخلاف دو دیدگاه افراطی و تفریطی که ذکر شد دیدگاه سوم و میانه ای مطرح می شود که به واقعیت نزدیک تر است و آن این است که با توجه به وضعیت اجتماعی، فرهنگی عربستان که درگیر عقب راندگی فکری – مذهبی و اجتماعی شدیدی بود جنبش وهابیت یک واکنش مذهبی در پاسخ به آن عقب ماندگی ها بود که تا مقدار زیادی تحت تاثیر توطئه استعمار قرار گرفت.
انتهای پیام/
..............................
1) چاش های وهابیت(ایران ،جهان اسلام و غرب)/حسین هرسیج ، مجتبی تویسرکانی/دانشگاه امام صادق و پژوهشگاه فرهنگ هنر و ارتباطات
3) خلاصه خاطرات مستر همفر؛ جاسوس انگلیسی در کشورهای اسلامی
4)
